“Newsroum : Taratasy 100 Hampahafantarana An'i Romania”

NewsRoum

Fanevan'ny NewsRoum – nahazoan-dalana

Tamin'ny 30 Mey teo no nifarana ny fisantarana andraikitra “Newsroum” natolotry ny Celsa: tranon-gazety natokana hampafantarana an'i Romania. Mazava tsara ny tetikasa : “ Tazanina avy any Frantsa, feno sary, fifangaroana ary matetika koa, tsy fahafantarana i Romania». Nandritra ny 11 andro, mpianatra 22 kilasy taona faha-5 (Master 2) amin'ny asa fanoratan-gazety no tonga namakivaky, nikaroka, nanontany momba an'i Romania mba hahalala bebe kokoa momba azy ao anatin'ny fifidianana Eoropeana.

Nanolotra zoro 4 voaravaka sary, feo, lahatsary sy tantara lehibe ny “Newsroum” mba ahafahana mijery ny haren'ny firenena: « Roumanopolis » amin'ny gazety mpivoaka isan'andro, « Made in Romania » amin'ny resaka toekarena, « Euromania » Roumania: tanin'ny fitaovana fahandroa-kanina sy ny sisintany, « Showroum » taninketsa ara-kolontsaina sy fikotrehana hevitra.
Nijanona tao Bucarest ireo tanora mpanoratra gazety. Ary namakivaky ny firenena avy any Andrefana mankany Atsinanana mba hiady amin'ireo hevi-diso mikasika an'i Romania amin'izao fotoana.

Enfants du village - avec la permission du site

Ankizy ao an-tanàna kely-nahazoan-dalàna

Raha tonga hatrany amin'ny tendron'ny faritra eoropeana atsinanana izy ireo (“Dia ao Tiraspol, tanàna voararan'ny ampira Rosiana”), dia niresaka ihany koa momba ireo “sakantsakana” anatiny, ny fahasarotan'ny raharaha Roma [vondron'olona] (“Hijanona sa Handeha, safidy tsy azon'ny Roma avy ao Baia Mare tanterahina” ). Sophie Gautier :

 Les communautés roms ne parlent pas d’une même voix. À Craica, les habitants tiennent à leur campement de fortune, synonyme pour eux de liberté. Dans les logements sociaux d’Horea, certaines familles Roms ne pensent qu’à une chose : réunir l’argent nécessaire pour rejoindre la France.  

Tsy mitovy hevitra ireo fiarahamonina Roma? Ao Craica, mifikitra amin'ny toby mampalahelo ananany izy ireo, fa izany no mitovy amin'ny fahafahana ho azy ireo. Ao amin'ireo trano mora ao Horea kosa, tsy mihevitra afa-tsy zavatra iray ny fianakaviana sasany :manangom-bola ilaina handehanana any Frantsa. 

la cathédrale du Salut de la nation (crédit photo : Clémence Leleu)

Katedraly “Avotry ny Firenena” (sary : Clémence Leleu)

Nijoro vavolombelona momba ny lanjan'ny Fiangonana hita na aiza na aiza sy tsitohaina (“Tsy mahafantatra krizy ny Fiangonana ortodoksa”).  Nanazava i Clémence Leleu : 

 L’Eglise intervient aussi sur les questions d’éducation. En 2006, elle a notamment réussi à faire supprimer la théorie évolutionniste des manuels de biologie. Sa capacité d’influence s’étend aussi à la politique.

Miditra an-tsehatra amin'ny resaka fampianarana ihany koa ny fiangonana. Tamin'ny 2006, nahavita nanafoana ny teorian'ny fivoarana amin'ny boky fianarana biolojia izy. Miitatra any amin'ny politika ihany koa ny heriny.

Niampanga momba ireo olan'ny kolikoly koa izy ireo (“Misolelaka amin'ireo mpanao politika ny fampahalalam-baovao ao Romania”), saingy niresaka betsaka momba ireo ady andavanandro iainan'ny mponina koa izy ireo (“Pungesti, tanàna mpikomy manohitra ny enton'ny vato”, avy amin'i Carole Blanchard): 

  Les conséquences écologiques liées à la fracturation hydraulique inquiètent les habitants. La méthode consiste à injecter à haute pression de l’eau et des produits chimiques pour libérer le gaz.

Mampiahiahy ireo mponina ny voka-dratsin'ny tontolo iainana mifandraika amin'ny fahapotehan-drano. Ny mampiditra tosi-drano ambony sy ny fampiasana vokatra simika no fomba atao hamoahana ny entona

Gheorghe Munteanu, 81 taona, nanampy hoe :

 Je suis né ici et je mourrai ici. Je veux juste que l’eau reste claire et la terre pure pour mes enfants

Teraka teto aho ary ho faty eto. Tiako mba hijanona mangarangarana ny rano ary madio ny tany hoan'ireo zanako

“Nous ne voulons pas de fracturation hydraulique”. (Crédit photo : Carole Blanchard)

“Tsy mila fahapotehan'ny rano izahay”. (Sary : Carole Blanchard)

Pour évoquer cet autre visage de la Roumanie, ils se sont aussi fait les relais d’initiatives artistiques et de l’émergence de lieux d’incubation : (“Showroum”: “La fabrique de Cluj qui fait renaître l’art contemporain” ou “À Timisoara, trois théâtres pour promouvoir la culture européenne”).

Invités par RFI Rômania, ils sont venus présenter leur projet et leur bilan dans l’émission de Luca Niculescu “En français s’il vous plait”. Une expérience à saluer pour faire changer le regard sur la Roumanie !

Mba hilazana izany endrika hafa an'i Romania izany, niditra tamin'ny fisantaran'andraikitra ara-javakanto sy ny fihanaky ny toerana fikotrehana ihany koa izy ireo . (“Showroum”: “Ny fanamboarana Cluj izay nampiteraka indray ny zavakanto ankehitriny” na “Ao Timisoara, trano fanaovana teatra telo hampiroboroboana ny kolontsaina Eoropeana”).

Raha nasain'ny RFI Rômania izy ireo dia tonga nampahafantatra ny tetikasan'izy ireo sy ny vokatra voarain-dry zareo nandritra ny fandaharan'i Luca Niculescu “Amin'ny Teny Frantsay azafady (En français s’il vous plait)”. Traikefa mendri-piderana mba hanovana ny fomba fijery an'i Romania!

Atombohy ny resaka

Mpanoratra, azafady Hiditra »

Torolalana

  • Miandry fanekena ny hevitra rehetra. Aza alefa in-droa ny hevitra.
  • iangaviana ianao haneho fifanajàna amin'ny hevitra rehetra. Tsy ekena ny hevitra feno fankahalàna, vetaveta, mamely olona manokana.