Maoritania: Hetsika 25 Febroary Mitsipaka ny [Fibaikoana] Fanaraha-mason'i Frantsa

Mandalo vanim-potoana ara-politika tsy ahatsinjovana ny ho avy i Maoritania hatramin'ny nandefasana ny filoha Mohamed Ould Abdel Aziz hotsaboina any Paris rehefa naratran'ny tifi-bala izy tamin'ny 13 oktobra 2012. Mifandamina ny ao Maoritania mandra-piveriny saingy maro ny Maoritaniana no manontany tena amin'ny anjara andraikitr'i Frantsa amin'ny toe-draharaha ankehitriny.

Fihetsika nisabakabaka nataon'i Frantsa tamin'ny 2008

Tamin'ny 2008, nisy fanonganam-panjakana nanala ny filoha Sidi Ould Cheikh Abdallahi ary nandray ny fahefana i Mohamed Ould Abdel Aziz. Vincent Hugueux nanazava fa nampiseho fihetsika farafahakeliny mampiroanahana tamin'ity fanonganam-panjakana ity i Frantsa :

Très vite, la ligne du fait accompli, qu'incarne le secrétaire général de l'Elysée, Claude Guéant, muselle les “légalistes”, partisans de fermes sanctions et du retrait d'Aziz, à défaut d'un retour au statu quo ante que nul ne souhaite vraiment. Pour preuve, la galéjade de Nicolas Sarkozy, qui, le 27 mars, ose prétendre que le pronunciamiento n'aurait suscité aucun désaveu au pays [..] Dès lors, le clan Guéant ne lâchera plus son poulain galonné. Certes, il dissuade celui-ci d'opter pour le passage en force, préconisé par le Libyen Muammar Kadhafi: un simulacre de scrutin, bricolé à la hâte dès le 6 juin.

Teo anatrehan'ny zava-misy tsy azo anoharana, haingana dia haingana ny nampanginan'ny sekretera jeneralin'ny Lapam-panjakana ao Elysée, Claude Guéant,ireo “legalista” mitaky ny hamaizana amin'ny fomba henjana sy ny hialàn'i Aziz, raha tsy tiana ny hiverenan'ny toe-javatra teo aloha, izay samy tsy misy tia izany koa. Ho porofon’ izany ny fahasahian'i Nicolas Sarkozy nitantara fa tsy nisy nitsipaka, raha ny tao amin'ny firenena, ny fanambarana nataon'ny Aziz haka ny fahefana manontolo tamin'ny 27 Marsa [2008] […] Nanomboka teo amin'io fotoana io dia tsy navotsotry ny ekipan'i Guéant intsony ilay manamboninahitra eo ambany fiarovany. Marina fa noreseny lahatra ranamana io tsy hanao an-terisetra, araka ny natoron'ilay Libyana Muammar Gaddafi: fifidianana sandoka natao ankahamehana saiky hotontosaina ny 6 Jona (naoty: tsy notontosaina tamin'io fotoana io ny fifidianana)

Mpanao gazety Maoritaniana sady blaogera Dr Elycheikh Bah Ahhmedtolba manazava, fa hatramin'izao, dia mbola manana anjara toerana lehibe eo amin'ny fiainana politika any Maoritania ihany i Frantsa:

The question of French-dependency exists since the advent of colonization and reached its peak during the so-presumed “independence”, since then there has been a generation living on its rewards. [..] It is our duty as the young generation to, at least, discuss and share ideas about the doubtful positioning of the “Old Political Guardians” within the French negotiation with the military junta about the possibilities of keeping the disappeared Aziz on the top of the state or to push forward another accomplice for the looming war in Northern Mali

Efa nisy hatramin'ny talohakelin'ny fanjanahantany ny resaka fiankinana amin'i Frantsa ary nahatratra ny faratampony izany tamin'ny fotoana nolazaina fa nahazoana ny fahaleovantena; hatramin'izany fotoana izany nisy ireo taranaka indray nihira no nianoka tamin'ny tombontsoa azony. [..] Adidintsika taranaka indray mihira vaovao no, farafaharatsiny, mikarajia na mizara hevitra momba ny anjara toeran'ny Mpiambina ny Politika Antitra eo amin'ny fifampiraharahan'i Frantsa amin'ny fitondrana miaramila amin'ny fomba ifikirana amin'ilay efa nanjavona Aziz eo amin'ny faratampon'ny firenena na mampakatra mpiray tsikombakomba vaovao indray hanomana ady any Avaratr'i Mali.

 Ny hetsika 25 febroary sy ny fanentanana “Tsy ilaina ny Fanaraha-maso [Fibaikoana]”

Nanangana ny Hetsika 25 Febroary ny tanora Maoritaniana ho fanoherana ny fitondrana miaramila mifanesy. Manazava i Ahmed Jedou [fr] amin'ny antony mahatezitra ity hetsika ity amin'ny lazain-dry zareo ho fanaraha-mason'i Frantsa:

Nous, Mouvement du 25 février, considérant la régularité de l’ingérence française dans les affaires intérieures mauritaniennes et ses conséquences, particulièrement dans le contexte que vit le pays aujourd’hui, annonçons le lancement d’une campagne de sensibilisation contre la tutelle étrangère. A travers cette campagne, nous voulons faire parvenir aux autorités et à l’opinion publique françaises, les messages suivants : – La détermination de la jeunesse mauritanienne à combattre la dictature de fils du pays et, a fortiori, la tutelle étrangère [..] l’Histoire retiendra ceux qui se seront rangés du côté des aspirations légitimes des peuples et ceux qui se seront ligués contre eux en soutenant les régimes dictatoriaux

Izahay ao amin'ny Vondrona 25 Febroary, mijery ny fitohizan'ny fitsabahana frantsay amin'ny raharahan-tokantrano maoritaniana sy ny fiantraikan'izany, indrindra amin'izao vanim-potoana iainan'ny firenena ankehitriny izao, dia manambara ny fanombohan'ny fanentanana hanohitra ny fanaraha-maso ataon'ny vahiny. Amin'ny alalan'ity fanentanana ity no ahafahanay mitondra izao hafatra izao hipaka any amin'ny fitondrana sy ny fijerin'ny frantsay amin'ny ankapobeny: Ny fanapahan-kevitry ny tanora maoritaniana hiady amin'ny jadona apetraky ny zanaky ny firenena eo ambany fanaraha-maso [fibaikoana] vahiny. […] Hotsaroan'ny tantara ireo naka ny andaniny namaly ny hetahetan'ny vahoaka sy ireo nanohitra ny vahoaka tamin'ny fanohanana fitondrana jadona.

Poster for February 25th Movement

Afisin'ny Hetsika 25 Febroary “Tsy ilaina ny Fanaraha-maso [na fibaikoana]” (“Ekena ny Fiaraha-miasa”) via Ahmed Jedou nahazoana alalana

Nanampy ny Habaka famoaham-baovao Alakhbar [fr]:

Le mouvement dit aspirer «malgré le passé colonial, à des relations de confiances avec la France basées sur un partenariat qui sauvegarde les intérêts des deux peuples. Il se dit satisfait de l’annonce de François Hollande à Dakar de la fin de l’ère France-Afrique qui a fait souffert la Mauritanie et contribué à la réussite du coup d’Etat de 2008 du général Mohamed Ould Abdel Aziz.

Manambara ny Fiaraha-mientana fa na teo aza ny lasa nisian'ny fanjanahantany dia maniry ny isian'ny fifandraisana marindanja sy mahatoky amin'i Frantsa isian'ny fiaraha-miasa miaro ny tombontsoan'ny vahoaka roa tonta. Milaza ny fahafaham-pony tamin'ny fanambaran'i Francois Hollande tany Dakar [Senegal] fa tapitra hatreo ny vanim-potoana Frantsa-Afrika izay nampijaly an'i Maoritania sy nampahomby ny fanonganam-panjakana nataon'ny Jeneraly Aziz tamin'ny 2008.

Tao amin'ny twitter, nofidian'ny fanentanana hampalaza azy ny tenifototra #NonAlaTutelle [Tsy mila fibaikoana]. Maro ny olona nanohina tao amin'ny twitter tamin'ny resaka vao haingana nifanaovan'ny filoha frantsay Francois Hollande sy ny filoha Aziz tamin'ny 20 Novambra:

@Sidimedlemin: l'audience aujourd'hui entre Hollande et Aziz montre que nous somme toujours sous la tutelle #NonALaTutelle #France #Mauritanie @Elysee

@Sidimedlemin: Nasehon'ny resaka nifanaovan'i Hollande sy Aziz androany fa mbola ambany fiarovana ihany isika #NonALaTutelle #France #Mauritanie @Elysee

Nisy fihetsiketseham-panoherana ny Fibaikoana Frantsay notontosaina tamin'ny 21 Novambra 2012, tao Nouakchott, Maoritania, narakitry ny mpisera YouTube jnsrfd [ar]:

Hita taratra ho noarahabain'ny vahoaka maro ihany koa ny fiverenan'ny filoha Aziz tao Maoritania tamin'ny 24 Novambra. Namoaka lahatsary tamin'ny fahatongavan'ny filoha tao amin'ny seranam-piaramanidin'i Nouakchott, Maoritania, ny mpisera YouTube CricemClaude [ar]:

Araka ny nolazain'ny AFP hita ao amin'ny vohikalam-baovao romandie.com [fr]:

Des dizaines de milliers de personnes l'ont ovationné le long des trois kilomètres séparant l'aéroport du palais présidentiel.

An'aliny ireo olona nihoby azy nanerana ny lalana telo kilometatra nanelanelana ny seranam-piaramanidina tamin'ny lapam-panjakana iasan'ny filoha.
Nandray anjara tamin'ity lahatsoratra ity ihany koa i Ahmed Jedou sy i Thalia Rhame

Atombohy ny resaka

Mpanoratra, azafady Hiditra »

Torolalana

  • Miandry fanekena ny hevitra rehetra. Aza alefa in-droa ny hevitra.
  • iangaviana ianao haneho fifanajàna amin'ny hevitra rehetra. Tsy ekena ny hevitra feno fankahalàna, vetaveta, mamely olona manokana.