Bolivia: Fetin'i St Roch ho fanomezam-boninahitra ny alika
Isaky ny 16 Aogositra no hankalazan'ny Boliviana ny fetin'ny St Roch (na San Roque amin'ny teny Espaniola), izay olo-masina mpiaro ny alika. Mety ho tsy dia malaza manerana ny firenena ny tantaran'ity olo-masina Frantsay ity, saingy manararaotra ihany ny Boliviana hanome fotoana manokana ny biby fiompiny ao an-trano.
Mety ho tsy zava-mora mandrakariva ny fiainan'ny alika araka ny fampahatsiarovan'ny mpamaham-bolongana iray ny mpamaky azy. Alberto Medrano ao amin'ny El Alto Noticias [es] no nanoratra fa “tsy tokony hohadinointsika eto El Alto sy La Paz fa maro ny alika mirenireny an-dalambe no marary ary misy hatrany ny maty.”
Maro manerana ny firenena ny alika tian'ny tompony, ka izao no andro fanararaotran'ny mpamaham-bolongana hanehoany ny fitiavany amin'ny alalan'ny median'olo-tsotra. Ho fanombohany ny lahatsorany dia nanome ny mombamomba ilay olo-masina amin'ny ambangovangony ny bolongan'ny Archbishop of La Paz.
Seguro que tus padres o tus abuelos te habrán ya contado la preciosa narración del perro de San Roque. Si te fijas en la estampa, nuestro santo va acompañado de un simpático chucho. ¿Quien fue este perro?. Pues … fue su salvador. Cuando hoy en día, sobre todo en verano, se abandonan por las calles tantos perros que nos han mostrado su cariño a lo largo del año, bueno será explicarles a aquellos que hacen este tipo de salvajadas la historia de este animal que le salvó la vida a un santo tan importante como fue Roque.
Se explica, que cuando nuestro santo se trasladó al bosque para no infectar de esta manera a los vecinos de Piacenza, recibía cada día la visita de un perro que le llevaba un panecillo. El animalito lo tomaba cada día de la mesa de su amo, un hombre bien acomodado llamado Gottardo Pallastrelli, el cuál, después de ver la escena repetidamente, decidió un día seguir a su mascota. De esta forma, penetró en el bosque donde encontró al pobre moribundo. (…) Cabe decir que otras versiones populares afirman que fue el mismo perro quien le curó, después de lamerle la herida de su pierna varias veces cuando el santo estaba en el bosque.
Mety ho efa niresaka tamiareo ny tantaran'ny alikan'i St Roch ny ray amandreny na ny dadabenao sy ny nenibenao. Raha jerenao ny hajia dia ho tsikaritrao fa misy alika mahafinaritra eo anilan'ilay olo-masina. inona ny tantara ao ambadik'io alika io? Namonjy azy io.Amin'izao fotoana moa, indrindra rehefa amin'nyandro mafana, dia maro ny alika nahavita be no ariana eny an-dalambe. Angamba tsara ny manazava amin'ny olona hoe iza no mahavita zava-doza tahaka izany, momba ilay biby izany namonjy olona manana ny anjara toerany tahaka an'i Roch.
Araka ny fandehan'ny tantara dia nankany an'ala ny olo-masintsika mba tsy hamindra aretina amin'ny mponin'i Piacenza, fa isan'andro dia misy alika iray mitsidika azy hatrany sady manome tapa-mofo azy. Nalain'ilay alika avy amin'ny latabatry ny tompony izany mofo izany, izay olona mpanao asa soa antsoina hoe Gottardo Pallastrelli no tompony, raha nahita ny fihetsika ataon'ilay alika isan'andro dia nanapa-kevita ny hitsongo dia azy. Tamin'izany no nandehanany tany an'ala ka nahitan'izy ireo ilay olo-mahantra ambivitry ny ho faty. (…) tsara ihany koa ny miteny fa raha ny filazan'ny hafa dia io alika io ihany no nanasitrana ilay lehilahy, rehefa noleladelafiny ny tongotra maratrn'ilay lehilahy tany an'ala.
Saripikan'i Tomoyo nalain'i Edwin Velásquez ary alalana mihatra amin'ny dinan'ny Creative Commons.Manararaotra manoratra ny momba ny alikany ny mpamaham-bolongana Boliviana sasantsasany, ary mizara tantara ny fiantraikan'ny fisian'izy ireo eo amin'ny fiainany. Edwin Velásquez no manoratra ny momba ny alikany izay nahafaly azy ny fisiany [es]:
Tomoyo, tenia otro nombre, otros dueños y otra vida. Tenía que ser sacrificada por sus anteriores dueños, porque estos tenían muchos perros y ya no podían cuidarlos a todos, al saber esto, mi padre la compro, y después me la regalo. Yo le puse un nuevo nombre, la bañe, le corte el pelo y le dí de comer. Tomoyo, estaba aterrorizada y por dos días no quiso comer, esto me preocupo mucho, pero con paciencia y cariño, Tomoyo, se adapto a su nueva vida.
Mpamaham-bolongana hafa mipetraka any Santa Cruz ihany koa dia i Maria Cristina Moreno no nirary soa ny alikany Danilo. Nosoratany ny fomba mety indrindra hankalazana ny fotoana:
Asi que hoy más que nunca hagan felices a sus mascotas con caminatas, buena comida, agua fresca y muchos mimos… porque los perros son los mejores amigos del hombre…
Ary nametraka ihany koa ity lahatsary manaraka ity:
Farany, niari-tory nandritra ny iray alnia i José Luis avy ao amin'ny tanànan'i Yacuiba nitady ny tantaran'i St. Rocco ary nanoratra fa[es] “ tsy tokony ho vitan'ny andro iray (ny fanomezam-boninahitra ny alika)fa tokony ho isan'andro mihitsy.”
Eduardo Avila
