Madagasikara: “Prison Breaks” na Maka Tahaka Televiziona ny Fiainana

Vaky loha ihany ny mpamaham-bolongana eto Madagasikara tratran'andiana vaky fonja faran'ny herinandro lasa teo. Tamin'ny 4 Janoary teo, dia gadralava 22 mpiray efitra no tafatsoaka ny fonjan'i Tsiafahy izay miala kely ny renivohitra Antananarivo. Tamin'ny fomba ahatsiarovana an'i Andy Dufresnes raha nitsoaka ny fonja tao amin'ny tantara “The Shawshank Redemption”, dia voalaza fa nandady tanaty tonelina nolavahina tamina tavoahangy [plastika] sy vakina vilany ireto gadra ireto talohan'ny nahafaty ny iray sy nahatrarana ny efatra hafa an-kilometatra vitsy monja miala an'Antananarivo renivohitra. Amin'ireo izay tsy mbola tratra moa dia voalaza fa azo helohina ho faty ny efatra.

Avy eo indray ny 6 Janoary dia 7 koa ny gadra tafatsoaka ny fonjan'i Toamasina, tanàna amoron-dranomasina 370 km atsinanan'ny renivohitra, ary dia narahina fandosirana ny fonja nataona 11 hafa tany Betroka, 720 km Atsimon’ Antananarivo. Ho anareo izay nanisa dia 40 ny isan-dry zalahy no tafatsoaka ny fonja telo samihafa tao anatin'ny 48 ora.

Raha nampiasa ny tarehy ratsiny (siakany) ny mpamaham-bolongana Malagasy, ho fanefitry ny tahotra angaha, dia hita ho mpanaraka ny andian-tsarimihetsika amin'ny televiziona “Prison Break” izay malaza koa eto Madagasikara.

Mampivandravandra ny olan'ny fandriampahalemana eto Madagasikara mialoha indrindra ny Minisitry ny atitany vaovao izao fonja vaky izao.

Namoaka kisarisarin'ny fandosirana i Jentilisa , ary manontany tena raha kisendrasendra ihany izao (mg):

Heverina ho misy ny atidoha nikotrika ny raharaha ary olona ivelan'ny voafonja ny atidoha, satria tsy tokony hanana finday na fitaovan-tserasera hafa ireo voafonja ireo handosirana tao anatin'ny indray alina. Tarataratra ho fitadiavana hanakorontanana ny firenena amin'ny alalan'ny tsy filaminana no tanjona na fanindriana ankolaka ny olona tsy hihetsika satria hanampy isa ireo olona natao hanakorontana fotsiny (A qui profite le crime?). Hisy raharaha ity volana Janoary sy ny tohiny ity izany koa!

Andry @The Cyber Observer kosa nanasongadina fa ao amin'ny fonjan'i Tsiafahy no itazonana ny ankamaroan'ny gadra politika noho ny raharaha 2002 (naoty: nisy korontana teto Madagasikara t@ 2002 rehefa tratran'ny kizo ny fifidianana filoham-pirenena nifanandrinan-dRatsiraka tamin-dRavalomanana):

Most of the prisoners who are detained there, are dangerous criminals sentenced to death or to long term detentions. It is also the prison of almost all the “political” prisoners who have been convicted to crime and attempt against the security of Madagascar during the crisis of 2002

Maro amin'ireo gadra tazonina ao no mpanao heloka bevava atahorana tokoa, voasazy fotoana maharitra na voaheloka ho faty. Fa ao ihany koa anefa ny fonjan'ny gadra politika izay voaheloka ho mikasa hanakorontana ny firenena nandritra ny krizin'ny 2002 teto Madagasikara.

Arinaina @ Dagotiako indray miady saina mieritreritra ny mety hahatonga izany sady manahy ny amin'ny ainy rahateo:

People are frightened (as I am) because those prisoners of Tsiafahy are very dangerous ones, only “big” criminals. But how such escape could happen? Didn’t the wardens check the inmates list before closing each room of the prison in the evening?

Matahotra (tahaka ahy) ny olona satria tena mampidi-doza ireo gadran'ny Tsiafahy ireo, ireo tena mpanao heloka “gaigilay” mihitsy. Fa ahoana no nahatonga izao fitsoahana izao? Fa angaha tsy manamarina ny lisitry ny voafonja ny mpiambina isan-kariva?

Andry indray tsy vitan'ny tsy faly amin'ny tsy fahaizan'ny mpiambina ny fonja, fa tezitra tokoa amin'ny tsy fahampiam-baovao avoakan'ny haino aman-jery**:

There is a real problem of communication, as I stated earlier because starting from 10.00am to 07.00pm, no TVs, no radios reported the event.
It then means that almost everybody knew nothing about the danger till TVM (Madagascar National TV) announced it at 07.00pm.
Why such silence? Is it because of a lack of professionalism from private Malagasy journalists? Is it due to an “imposed” silence from public medias and TVs and radios which follow the political tendency of the Malagasy State?
A good journalist, as far as I know, is a person who always seek for any news, and who straightly reports them to the public. Such duty has to be done regardless of political membership.
I have the feeling that journalists from public medias and medias which follow the governmental trend, knew the event at the same time or before me. I suspect that they all had been obliged to keep the news silent, in order to maintain the public order and to avoid any massive move of panic. If it is really the truth, I consider such decision as completely irresponsible and even criminal. Criminal because Malagasy citizens have also the right to protect themselves against any threat; how can you protect yourself and your loved ones if you do not even know the danger you face?

( **Efa nisy ny nanamarika tamin'ny hevitra [izaho io] teny anglisy fa efa namoaka io vaovao io ny radio nasionaly malagasy tamin'ny atoandron'ny 4 janoary.)

Tena olana mihitsy ny fampitam-baovao araka ny efa nolazaiko tany aloha. Nanomboka tamin'ny 10 maraina ka hatramin'ny 7 alina, tsy nisy na tele na radio nilaza ny vaovao.
Izany hoe tsy nisy nahalala ny loza nananontanona mihitsy mandra-pilazan'ny TVM azy tamin'ny 7 hariva.
Nahoana no nangina? Noho ny tsy mahamatihanina ny mpanao gazety tsy miankina? Sa “noterena” ny ny haino aman-jerim-panjakana izay manaraka ny baiko sy ny fironan'ny fanjakana Malagasy hangina?
Ny mpanao gazety mahay araka ny fahalalako azy dia mikaroka vaovao mandrakariva, ary mamoaka izany ho an'ny besinimaro. Adidy tokony atao tsy ijerena fironana politika izany.
Toa tsapako fa tamin'ny fotoana nahalalako io vaovao io ihany koa no mba nahalalan'ny mpanao gazetin'ny miankina amin'ny fanjakana sy ny mpirona aminy koa na taloha keliko. Miahiahy aho fa noterena izy ireo hangina, mba hitandroana ny filaminana sy hisorohana ny fikoropahana faobe. Fa raha izany no marina, dia heveriko ho tsy fandraisana andraikitra sy heloka aza izany. Heloka satria manan-jo hiaro ny tenany amin'izay loza mety ho avy ny tsirairay; Ahoana moa no iraovanao ny tenanao sy ireo olona tianao raha tsy mahalala ny loza atrehinao akory ianao?

Lomelle nanoratra fa tsy ilaina intsony ny loza na voina hafa hanampy trotraka ny toe-draharaha politika sy ny olana ara-toe-karena misy amin'izao fotoana izao (fr):

le climat politique de Madagascar est tendu et la prévision annonce une sacrée tempête. Redoutons cela car on n’a pas besoin d’une tempête de plus en cette période de crise que nous passons.

Efa mihahenjana ny toe-draharaha politika eto Madagasikara ary tombanana hisy ny rivodozan'izany. Tena mba aoka kosa izay fa tsy ilaina intsony mbola hisy tadio hafa hanampy ny olana efa mianjady amintsika amin'izao fotoana izao.

gazetyavylavitra nanasongadina fa heverina ho toy ny Fort Knox (USA) tsy mety vaky io fonjan'i Tsiafahy io eto Madagasikara nefa (mg):

Raha i Tsiafahy, solon’i Nosilava, lazaina fa maison de force sy isan’ny tena azo antoka indrindra amin’ny fonja, ankoatra ny ao Arivonimamo, izay natao ihany koa hametrahana ireo heverina fa fahavalom-bahoaka sy tena atahorana aza moa vaky efa ho in-telo be izao izao [amin'ny fomba mampihomehy ihany]

Lova Rakotomalala

Atombohy ny resaka

Mpanoratra, azafady Hiditra »

Torolalana

  • Miandry fanekena ny hevitra rehetra. Aza alefa in-droa ny hevitra.
  • iangaviana ianao haneho fifanajàna amin'ny hevitra rehetra. Tsy ekena ny hevitra feno fankahalàna, vetaveta, mamely olona manokana.